Ομολογία Πίστεως του 1689

Κεφάλαιο 5

 

ΠΕΡΙ ΤΗΣ ΘΕΙΑΣ ΠΡΟΝΟΙΑΣ

 

Παράγραφος 1. Ο Θεός, ο καλός Δημιουργός των πάντων, με την άπειρη δύναμη και σοφία Του στηρίζει, κατευθύνει, ελέγχει και κυβερνεί τα πάντα, έμψυχα και άψυχα,1 από το μεγαλύτερο ως και το μικρότερο,2 με τη σοφότατη και αγιοτάτη πρόνοιά Του, για το σκοπό για τον οποίο δημιουργήθηκαν, σύμφωνα με την αλάνθαστη πρόγνωσή Του και την ελεύθερη και αμετάβλητη βουλή του θελήματός Του, στον έπαινο της δόξας της σοφίας Του, της δύναμης Του, της δικαιοσύνης Του, της άπειρης καλοσύνης Του και του ελέους Του.3

1 Εβραίους 1:3, Ιώβ 38:11, Ησαΐας 46:10,11, Ψαλμός 135:6

2 Ματθαίον 10:29-31

3 Εφεσίους 1:11

 

Παράγραφος 2. Παρά το γεγονός ότι σε σχέση με την πρόγνωση και το διάταγμα του Θεού, ο Οποίος είναι η πρώτη αιτία, όλα τα γεγονότα λαμβάνουν χώρα αμετάβλητα και αλάνθαστα,4 έτσι ώστε τίποτα δεν επέρχεται κατά τύχη ή χωρίς την πρόνοιά Του·5 κι όμως με την ίδια αυτή πρόνοιά Του, τα διέταξε να λειτουργούν ανάλογα με τη φύση των δευτερευόντων αιτιών είτε κατ’ ανάγκην, είτε ελεύθερα, είτε ενδεχόμενα.6

4 Πράξεις 2:23

5 Παροιμίες 16:33

6 Γένεση 8:22

 

Παράγραφος 3. Υπό κανονικές συνθήκες, στην πρόνοιά Του, ο Θεός κάνει χρήση μέσων,7 όμως είναι ελεύθερος να εργαστεί χωρίς αυτά,8 υπεράνω αυτών9 και σε αντίθεση με αυτά,10 κατά την ευχαρίστησή Του.

7 Πράξεις 27:31,44, Ησαΐας 55:10,11

8 Ωσηέ 1:7

9 Ρωμαίους 4:19-21

10 Δανιήλ 3:27

 

Παράγραφος 4. Η πανίσχυρη δύναμη, ανεξερεύνητη σοφία και άπειρη καλοσύνη του Θεού εκδηλώνεται στην πρόνοιά Του, ώστε η καθορισμένη βουλή Του επεκτείνεται ακόμη και στην πτώση του πρώτου ανθρώπου στην αμαρτία, και σε όλες τις άλλες αμαρτωλές δράσεις των αγγέλων και των ανθρώπων·11 και σε αυτές δεν δίνει απλά την άδειά Του, διότι τις περιορίζει σοφότατα και δυναμικά, και τις διατάσσει και τις κυβερνάει12 με ποικίλους τρόπους για να φέρει εις πέρας τους αγιοτάτους σκοπούς Του·13 ωστόσο, η αμαρτωλότητα των πράξεών τους προέρχεται μόνο από τα πλάσματα, και όχι από τον Θεό, ο Οποίος είναι αγιότατος και δικαιότατος, και ούτε είναι, ούτε μπορεί να είναι ο υπαίτιος της αμαρτίας ή Αυτός που την εγκρίνει.14

11 Ρωμαίους 11:32-34, Β΄ Σαμουήλ 24:1, Α΄ Χρονικών 21:1

12 Β΄ Βασιλέων 19:28, Ψαλμός 76:10

13 Γένεση 1:20, Ησαΐας 10:6,12

14 Ψαλμός 50:21, Α΄ Ιωάννη 2:16

 

Παράγραφος 5. Ο σοφότατος, δικαιότατος και ελεήμων Θεός συχνά αφήνει για κάποιο χρονικό διάστημα τα παιδιά Του να πέσουν σε διάφορους πειρασμούς και να βιώσουν τις διαφθορές της καρδιάς τους, για να τους διαπαιδαγωγήσει για τις προηγούμενες αμαρτίες τους, ή για να αποκαλύψει σ’ αυτούς την κρυφή δύναμη της διαφθοράς και της δολιότητας της καρδιάς τους, ώστε να ταπεινωθούν· και να τους θέσει σε μια πιο στενή και συνεχή εξάρτηση και υποστήριξη επάνω Του· και για να γίνουν πιο προσεκτικοί σε όλες τις μελλοντικές πιθανότητες αμαρτίας, και για άλλους δίκαιους και άγιους σκοπούς.15 Έτσι, οτιδήποτε που συμβαίνει στους εκλεκτούς Του είναι από το διορισμό Του, για τη δική Του δόξα, και για το δικό τους καλό.16

15 Β΄ Χρονικών 32:25,31, Β΄ Κορινθίους 12:7-9

16 Ρωμαίους 8:28

 

Παράγραφος 6. Όσο για εκείνους τους πονηρούς και ασεβείς ανθρώπους, τους οποίους ο Θεός, ως δίκαιος δικαστής, τους τυφλώνει και τους σκληραίνει για τις προηγούμενες αμαρτίες τους·17 από αυτούς όχι μόνο παρακρατεί τη χάρη Του, με την οποία θα μπορούσε να διαφωτιστεί το μυαλό τους και να ασκηθεί η καρδιά τους·18 αλλά μερικές φορές αποσύρει και τα χαρίσματα που είχαν,19 και τους εκθέτει σε καταστάσεις όπου η διαφθορά τους, τους δίνει την ευκαιρία να αμαρτήσουν.20 Με άλλα λόγια, τους παραδίδει στις δικές τους επιθυμίες, στους πειρασμούς του κόσμου και στη δύναμη του Σατανά,21 με συνέπεια να σκληραίνουν τους εαυτούς τους, σύμφωνα με τα ίδια μέσα που χρησιμοποιεί ο Θεός για να απαλύνει τις καρδίες άλλων.22

17 Ρωμαίους 1:24-28, Ρωμαίους 11:7,8

18 Δευτερονόμιο 29:4

19 Ματθαίον 13:12

20 Δευτερονόμιο 2:30, Β΄ Βασιλέων 8:12,13

21 Ψαλμός 81:11,12, Β΄ Θεσσαλονικείς 2:10-12

22 Έξοδος 8:15,32, Ησαΐας 6:9,10, Α΄ Πέτρου 2:7,8

 

Παράγραφος 7. Η πρόνοια του Θεού επεκτείνεται γενικώς σε όλα τα πλάσματα, αλλά με έναν πολύ ιδιαίτερο τρόπο φροντίζει την εκκλησία Του, και διευθετεί τα πάντα για το καλό της.23

23 Α΄ Τιμόθεον 4:10, Αμώς 9:8,9, Ησαΐας 43:3-5

 

Εβραίους 1:3
3αυτός, που είναι το απαύγασμα της δόξας και ο χαρακτήρας τής υπόστασής του, και βαστάζει τα πάντα με τον λόγο τής δύναμής του, αφού διαμέσου τού εαυτού του έκανε καθαρισμό των αμαρτιών μας, κάθησε στα δεξιά τής μεγαλοσύνης στα υψηλά·
Ιώβ 38:11
11και είπα: Μέχρις εδώ θα έρχεσαι, και δεν θα υπερβείς· κι εδώ θα συντρίβεται η υπερηφάνεια των κυμάτων σου;
Ησαΐας 46:10,11
10ο οποίος εξαρχής αναγγέλλω το τέλος, και από πρωτύτερα αυτά που ακόμη δεν συνέβησαν, λέγοντας: Η βουλή μου θα σταθεί, και θα εκτελέσω ολόκληρο το θέλημά μου·
11ο οποίος κράζω στο αρπακτικό πουλί από ανατολάς, τον άνδρα τής θέλησής μου από γη μακρινή· ναι, μίλησα, και θα κάνω να γίνει· βουλεύθηκα, και θα το εκτελέσω.
Ψαλμός 135:6
6Όλα όσα ο Κύριος θέλησε δημιούργησε, στον ουρανό, και στη γη, στις θάλασσες, και σε όλες τις αβύσσους.
Ματθαίον 10:29-31
29Δύο σπουργίτια δεν πουλιούνται για ένα ασσάριο; Ένα απ' αυτά, όμως, δεν θα πέσει επάνω στη γη, χωρίς το θέλημα του Πατέρα σας.
30Για σας, πάντως, και οι τρίχες τού κεφαλιού σας είναι όλες αριθμημένες.
31Μη φοβηθείτε, λοιπόν· από πολλά σπουργίτια διαφέρετε εσείς.
Εφεσίους 1:11
11σ' αυτόν, στον οποίο και πήραμε κληρονομιά, καθώς προοριστήκαμε σύμφωνα με την πρόθεση εκείνου, που ενεργεί τα πάντα, σύμφωνα με τη βουλή τού θελήματός του·
Πράξεις 2:23
23τούτον, παίρνοντάς τον, παραδομένον σύμφωνα με την ορισμένη βουλή και πρόγνωση του Θεού, με άνομα χέρια, αφού τον σταυρώσατε, τον θανατώσατε·
Παροιμίες 16:33
33Ο κλήρος ρίχνεται στην κάλπη· όλη η κρίση του, όμως, [είναι] από τον Κύριο.
Γένεση 8:22
22όσον καιρό η γη μένει, σπορά και θερισμός, και ψύχος και καύμα, και καλοκαίρι και χειμώνας, και ημέρα και νύχτα, δεν θα παύσουν να υπάρχουν.
Πράξεις 27:31,44
31ο Παύλος είπε στον εκατόνταρχο και στους στρατιώτες: Αν αυτοί δεν μείνουν στο πλοίο, εσείς δεν μπορείτε να σωθείτε.
44οι δε υπόλοιποι, άλλοι μεν επάνω σε σανίδες, άλλοι δε επάνω σε κάποια [λείψανα] του πλοίου. Κι έτσι, όλοι κατάφεραν να διασωθούν στη στεριά.
Ησαΐας 55:10,11
10Επειδή, όπως κατεβαίνει η βροχή και το χιόνι από τον ουρανό, και δεν γυρίζει εκεί, αλλά ποτίζει τη γη, και την κάνει να εκφύει και να βλασταίνει, για να δώσει σπόρο σ' αυτόν που σπέρνει, και ψωμί σ' αυτόν που τρώει,
11έτσι θα είναι και ο λόγος μου, που βγαίνει από το στόμα μου· δεν θα γυρίσει σε μένα αδειανός, αλλά θα εκτελέσει το θέλημά μου, και θα ευοδωθεί σε ό,τι τον αποστέλλω.
Ωσηέ 1:7
7Όμως, τον οίκο Ιούδα θα [τον] ελεήσω, και θα τους σώσω διαμέσου τού Κυρίου τού Θεού τους, και δεν θα τους σώσω με τόξο ούτε με ρομφαία ούτε με πόλεμο, με άλογα ούτε με καβαλάρηδες.
Ρωμαίους 4:19-21
19Και χωρίς να εξασθενήσει στην πίστη, δεν συλλογίστηκε το σώμα του ότι ήταν ήδη νεκρωμένο, παρόλο που ήταν περίπου 100 χρόνων, και τη νέκρωση της μήτρας τής Σάρρας·
20ούτε δίστασε στην υπόσχεση του Θεού με την απιστία, αλλά ενδυναμώθηκε στην πίστη, δοξάζοντας τον Θεό,
21και έχοντας την πεποίθηση ότι εκείνο που υποσχέθηκε, είναι δυνατός και να το εκτελέσει.
Δανιήλ 3:27
27Και αφού συγκεντρώθηκαν οι σατράπες, οι διοικητές, και οι τοπάρχες, και οι μεγιστάνες τού βασιλιά, είδαν αυτούς τούς άνδρες, ότι επάνω στα σώματά τους η φωτιά δεν είχε ισχύ, και τρίχα τού κεφαλιού τους δεν κάηκε, και τα σαλβάριά τους δεν παράλλαξαν, ούτε μυρουδιά φωτιάς πέρασε επάνω τους.
Ρωμαίους 11:32-34
32Επειδή, ο Θεός έκλεισε τους πάντες μέσα στην απείθεια, για να ελεήσει τους πάντες.
33Ω, βάθος πλούτου και σοφίας και γνώσης Θεού! Πόσο ανεξερεύνητες [είναι] οι κρίσεις του, και ανεξιχνίαστοι οι δρόμοι του!
34Επειδή, «ποιος, γνώρισε τον νου τού Κυρίου; Ή, ποιος έγινε σύμβουλός του;».
Β΄ Σαμουήλ 24:1
1ΚΑΙ εξάφθηκε ξανά η οργή τού Κυρίου ενάντια στον Ισραήλ, και ​διέγειρε τον Δαβίδ εναντίον τους για να πει: Πήγαινε, απαρίθμησε τον Ισραήλ και τον Ιούδα.
Α΄ Χρονικών 21:1
1ΟΜΩΣ, ο σατανάς σηκώθηκε ενάντια στον Ισραήλ, και παρακίνησε τον Δαβίδ να απαριθμήσει τον Ισραήλ.
Β΄ Βασιλέων 19:28
28Επειδή, η λύσσα σου εναντίον μου, και η αλαζονεία σου, ανέβηκαν στα αυτιά μου, γι' αυτό θα βάλω τον κρίκο μου στα ρουθούνια σου, και το χαλινάρι μου στα χείλη σου, και θα σε γυρίσω πίσω διαμέσου τού δρόμου από τον οποίο ήρθες.
Ψαλμός 76:10
10Βέβαια, ο θυμός τού ανθρώπου [θα καταντήσει] προς έπαινό σου· θα βάλεις χαλινό στο υπόλοιπο μέρος του θυμού.
Γένεση 1:20
20Και είπε ο Θεός: Ας γεννήσουν τα νερά θαλάσσια ζώα σε αφθονία και πουλιά που πετούν επάνω από τη γη προς το στερέωμα του ουρανού.
Ησαΐας 10:6,12
6Θα τον στείλω ενάντια σε ένα υποκριτικό έθνος, και θα του δώσω προσταγή εναντίον τού λαού τού θυμού μου, για να λαφυραγωγήσει λάφυρα, και να λεηλατήσει λεηλασία, και να τους καταπατήσει σαν τη λάσπη των δρόμων.
12Γι' αυτό, αφού ο Κύριος εκτελέσει ολόκληρο το έργο του επάνω στο βουνό Σιών κι επάνω στην Ιερουσαλήμ, θα παιδεύσω, [λέει], τον καρπό τής υψωμένης καρδιάς τού βασιλιά τής Ασσυρίας, και την αλαζονεία των ψηλών ματιών του.
Ψαλμός 50:21
21Έπραξες τέτοια πράγματα, και σιώπησα· νόμισες ότι πραγματικά είμαι όμοιος με σένα· θα σε ελέγξω, και [όλα] θα τα παρουσιάσω μπροστά στα μάτια σου.
Α΄ Ιωάννη 2:16
16επειδή, κάθε τι που [υπάρχει] στον κόσμο: Η επιθυμία τής σάρκας και η επιθυμία των ματιών και η αλαζονεία τού βίου, δεν είναι από τον Πατέρα, αλλά είναι από τον κόσμο.
Β΄ Χρονικών 32:25,31
25Όμως, ο Εζεκίας δεν ανταπέδωσε σύμφωνα με την ευεργεσία που του έγινε· επειδή, υψώθηκε η καρδιά του· γι' αυτό, ήρθε οργή επάνω του, κι επάνω στον Ιούδα και στην Ιερουσαλήμ.
31Με τους πρεσβευτές, όμως, των αρχόντων της Βαβυλώνας, που έστειλαν σ' αυτόν για να ερευνήσουν για το θαύμα που είχε γίνει στη γη, ο Θεός τον εγκατέλειψε, για να τον δοκιμάσει, ώστε να γνωρίσει όλα όσα [ήσαν] μέσα στην καρδιά του.
Β΄ Κορινθίους 12:7-9
7Και για να μη υπερηφανεύομαι, εξαιτίας τής υπερβολής των αποκαλύψεων, μου δόθηκε ένας σκόλοπας στη σάρκα, ένας άγγελος του σατανά, για να με χτυπάει, για να μη υπερηφανεύομαι.
8Για το ζήτημα αυτό παρακάλεσα τον Κύριο τρεις φορές, για να απομακρυνθεί από μένα·
9και μου είπε: Αρκεί σε σένα η χάρη μου· επειδή, μέσα σε αδυναμία, η δύναμή μου φανερώνεται τέλεια. Με βαθύτατη ευχαρίστηση, λοιπόν, θα καυχηθώ περισσότερο στις αδυναμίες μου, για να κατοικήσει μέσα μου η δύναμη του Χριστού.
Ρωμαίους 8:28
28Και ξέρουμε ότι όλα συνεργούν προς το αγαθό σ' αυτούς που αγαπούν τον Θεό, τους προσκαλεσμένους σύμφωνα με τον προορισμό [του].
Ρωμαίους 1:24-28
24Γι' αυτό και ο Θεός τούς παρέδωσε σε ακαθαρσία, διαμέσου των επιθυμιών των καρδιών τους, ώστε να ατιμάζονται τα σώματά τους αναμεταξύ τους.
25Οι οποίοι αντικατέστησαν την αλήθεια τού Θεού με το ψέμα, και απέδωσαν σεβασμό και λάτρευσαν την κτίση, παρά εκείνον που την έκτισε, ο οποίος είναι άξιος ευλογίας στους αιώνες. Αμήν.
26Γι' αυτό, ο Θεός τούς παρέδωσε σε πάθη ατιμίας· επειδή, και οι γυναίκες τους αντικατέστησαν τη φυσική χρήση με την αφύσικη·
27παρόμοια δε και οι άνδρες, αφήνοντας τη φυσική χρήση τής γυναίκας, άναψαν μέσα τους από την επιθυμία τους ο ένας προς τον άλλον, κάνοντας την ασχημοσύνη, αρσενικοί σε αρσενικούς, και απολαμβάνοντας στον εαυτό τους την πρέπουσα αντιμισθία τής πλάνης τους.
28Και καθώς αποδοκίμασαν το να έχουν επίγνωση του Θεού, ο Θεός τούς παρέδωσε σε αδόκιμον νου, ώστε να κάνουν εκείνα που δεν πρέπει·
Ρωμαίους 11:7,8
7Τι, λοιπόν; Ο Ισραήλ δεν πέτυχε εκείνο που ζητάει· οι εκλεκτοί, όμως, το πέτυχαν, αλλά οι υπόλοιποι τυφλώθηκαν·
8(όπως είναι γραμμένο: «Ο Θεός έδωσε σ' αυτούς πνεύμα νυσταγμού, μάτια για να μη βλέπουν, και αυτιά για να μη ακούν»)· μέχρι τη σημερινή ημέρα.
Δευτερονόμιο 29:4
4όμως, ο Κύριος δεν σας έδωσε καρδιά για να καταλαβαίνετε, και μάτια για να βλέπετε, και αυτιά για να ακούτε, μέχρι τούτη την ημέρα.
Ματθαίον 13:12
12Επειδή, όποιος έχει, θα του δοθεί κι άλλο, και θα έχει περίσσιο· όποιος, όμως, δεν έχει, και ό,τι έχει, θα αφαιρεθεί απ' αυτόν.
Δευτερονόμιο 2:30
30Και ο Σηών, ο βασιλιάς τής Εσεβών, δεν θέλησε να περάσουμε μέσα από [τη γη] του· επειδή, ο Κύριος ο Θεός σου σκλήρυνε το πνεύμα του, και απολίθωσε την καρδιά του, για να τον παραδώσει στα χέρια σου, όπως τούτη την ημέρα.
Β΄ Βασιλέων 8:12,13
12Και ο Αζαήλ είπε: Γιατί κλαις, κύριέ μου; Κι εκείνος απάντησε: Επειδή, γνωρίζω όσα κακά θα κάνεις στους γιους Ισραήλ· θα παραδώσεις σε φωτιά τα οχυρώματά τους, και θα φονεύσεις με ρομφαία τούς νέους τους, και θα συντρίψεις τα νήπιά τους, και θα ξεκοιλιάσεις τις έγκυες γυναίκες.
13Και ο Αζαήλ είπε: Αλλά, τι είναι ο δούλος σου, το σκυλί, ώστε να κάνει αυτό το μεγάλο πράγμα; Και ο Ελισσαιέ είπε: Ο Κύριος μου έδειξε, ότι εσύ θα βασιλεύσεις επάνω στη Συρία.
Ψαλμός 81:11,12
11Αλλά, ο λαός μου δεν άκουσε τη φωνή μου, και ο Ισραήλ δεν με πρόσεξε.
12Γι' αυτό, τους παρέδωσα στις επιθυμίες τής καρδιάς τους· [και] περπάτησαν στις δικές τους βουλές.
Β΄ Θεσσαλονικείς 2:10-12
10και με κάθε απάτη τής αδικίας, ανάμεσα σ' αυτούς που χάνονται· επειδή, δεν δέχθηκαν την αγάπη τής αλήθειας για να σωθούν.
11Και γι' αυτό, ο Θεός θα στείλει επάνω τους ενέργεια πλάνης, ώστε να πιστέψουν στο ψέμα·
12για να κατακριθούν όλοι αυτοί που δεν πίστεψαν στην αλήθεια, αλλά οι οποίοι βρήκαν ευχαρίστηση στην αδικία.
Έξοδος 8:15,32
15Και βλέποντας ο Φαραώ,ότι έγινε αναψυχή, σκλήρυνε την καρδιά του, και δεν τους εισάκουσε, όπως είχε μιλήσει ο Κύριος.
32Εντούτοις, ο Φαραώ σκλήρυνε κι αυτή τη φορά την καρδιά του, και δεν εξαπέστειλε τον λαό.
Ησαΐας 6:9,10
9Και είπε: Πήγαινε, και πες σ' αυτό τον λαό: Με την ακοή θα ακούσετε, και δεν θα εννοήσετε· και βλέποντας θα δείτε, και δεν θα καταλάβετε·
10η καρδιά αυτού τού λαού πάχυνε, και τα αυτιά τους έγιναν βαριά, και έκλεισαν τα μάτια τους, για να μη βλέπουν με τα μάτια τους, και ακούν με τα αυτιά τους, και καταλάβουν με την καρδιά τους, και επιστρέψουν και θεραπευθούν.
Α΄ Πέτρου 2:7,8
7Η τιμή, λοιπόν, είναι σε σας που πιστεύετε· ενώ σ' αυτούς που απειθούν, «η πέτρα που αποδοκίμασαν εκείνοι που οικοδομούν, αυτή έγινε ακρογωνιαία πέτρα», και «πέτρα προσκόμματος, και πέτρα σκανδάλου»·
8οι οποίοι προσκόπτουν στον λόγο, καθώς είναι απειθείς· στο οποίο και τοποθετήθηκαν.
Α΄ Τιμόθεον 4:10
10Επειδή, γι' αυτό και κοπιάζουμε και χλευαζόμαστε, επειδή ελπίζουμε στον ζωντανό Θεό, που είναι Σωτήρας όλων των ανθρώπων, μάλιστα των πιστών.
Αμώς 9:8,9
8Δέστε, τα μάτια τού Κυρίου τού Θεού [είναι] ενάντια στο αμαρτωλό βασίλειο, και θα το αφανίσω από το πρόσωπο της γης· όμως, δεν θα αφανίσω ολοκληρωτικά τον οίκο Ιακώβ, λέει ο Κύριος.
9Επειδή, δέστε, εγώ θα προστάξω, και θα λιχνίσω τον οίκο Ισραήλ ανάμεσα σε όλα τα έθνη, όπως λιχνίζεται [το σιτάρι] μέσα στο κόσκινο, και κόκκος δεν θα πέσει στη γη.
Ησαΐας 43:3-5
3Επειδή, εγώ [είμαι] ο Κύριος ο Θεός σου, ο Άγιος του Ισραήλ, ο Σωτήρας σου· [για] αντίλυτρό σου έδωσα την Αίγυπτο· την Αιθιοπία και τη Σεβά, αντί για σένα.
4Αφότου στάθηκες πολύτιμος στα μάτια μου, δοξάστηκες, και εγώ σε αγάπησα· και θα δώσω [πολλούς] ανθρώπους αντί για σένα, και λαούς αντί για το κεφάλι σου.
5Μη φοβάσαι· επειδή, εγώ [είμαι] μαζί σου· από την ανατολή θα φέρω το σπέρμα σου, και από τη δύση θα σε συνάξω·